Resultaat van de maand: beroertevoorspeller Hine van Os

Het onderzoek van Hine van Os draait om precisiepreventie. Van Os gebruikt oorzakelijke, biologische gegevens om een algoritme te ontwikkelen waarmee hij het risico op een beroerte bij vrouwen kan voorspellen. Het resultaat: bij vrouwen onder de vijftig jaar dragen gebruik van contraceptiepil, een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap en migraine bij aan betere voorspellingen. Dit is te lezen in zijn proefschrift dat op 7 maart verscheen, niet geheel toevallig de dag vóór internationale vrouwendag.

Als je één iemand mocht bellen om wat te doen met je resultaat, wie zou dat dan zijn?
“Ik zou het met minister Kuipers wel willen hebben over het implementeren van technologie voor betere preventie. Dat vergt tijd van zorgprofessionals, zoals de huisarts en praktijkondersteuner. Er zou op een bepaalde manier ademruimte moeten komen zodat zij er daadwerkelijk mee aan de slag kunnen gaan, en die is er momenteel niet. Bovendien is het echt een multidisciplinair onderwerp. Niet alleen zorgverleners zijn betrokken, maar ook het bedrijfsleven. Zij maken de software en data-infrastructuur voor dit soort modellen. We hebben nu routinegegevens gebruikt, die zijn niet verzameld met het doel van preventie. Allemaal om straks mensen op tijd te kunnen wijzen op het risico dat ze lopen. Daarbij is het essentieel om focusgroepen te organiseren waarin we vrouwen vragen óf, en hoe ze benaderd zouden willen worden met een dergelijke boodschap. Burgerparticipatie in onderzoek dus.

Wat heb je geleerd van dit onderzoek?
“Ik heb samengewerkt met mensen vanuit allerlei disciplines, en vanuit meerdere ziekenhuizen en organisaties. Het kost tijd om elkaars taal goed te begrijpen, maar met wat geduld heeft dit een zeker goede synergie opgeleverd. Deze manier van samenwerken geeft me erg veel energie. Ook heb ik gemerkt dat je niet vroeg genoeg kunt beginnen met eindgebruikersparticipatie, om de afstand tussen het onderzoek en de praktijk zo klein mogelijk te houden.

Hoe houd je het leuk om onderzoek te doen?
“Als medisch student werkte ik jaren in een verpleeghuis, en heb ik van erg dichtbij ervaren hoe groot de gevolgen van een beroerte vaak zijn. Niet erg leuk, maar dit is een belangrijke drive voor mij. Daarnaast werk ik gelukkig in een mooi en divers team, zowel in het National eHealth living Lab als de Health Campus in Den Haag. Dat is erg belangrijk als je ruim vier jaar ergens mee bezig bent.”

Dit zijn alle resultaten van de afgelopen maand op chronologische volgorde. We hopen dat het je inspireert of dat het op een andere manier nuttig is voor jou.

• Het CONTRAST-consortium toonde aan dat bepaalde beroerte-patiënten baat hebben bij een nieuwe techniek. Zelfs tot 24 uur na de eerste klachten is het bij hen zinvol om het stolsel via een katheter uit het hersenvat te verwijderen. Zij kunnen beter zelfstandig functioneren en een betere kwaliteit van leven
• Marieke Wermer (LUMC) keek systematisch naar de hyperintensiteit van subarachnoid cerebrospinal fluid (CSF) als nieuwe marker voor cerebrale amyloïd angiopathie (CAA). Het kan een teken zijn van lekkende plasma-eiwitten of bloed in het CSF.
• Eva van Rooij (UMCU, consortium Arena Prime) ontdekte hoe een genetische mutatie de hartziekte ACM kan veroorzaken: door de mutatie versnelt de afbraak van desmosomale eiwitten, deze zorgen voor samenhang en communicatie tussen hartspiercellen.
• Marieke Wermer (LUMC) gebruikte bestaande routinematige data om een model te maken voor cardiovasculair risico bij zowel mannen als vrouwen van 30 tot 49 jaar.
• Martijn Brouwers (MUMC+) heeft aangetoond dat vruchtensuiker een direct verband heeft met het ontstaan van hart- en vaatziekten en diabetes. De onderzoeksresultaten ondersteunen maatregelen om de consumptie van vruchtensuiker te verminderen, bijvoorbeeld door de invoering van een suikertaks.
• Het LIKE-consortium ontwikkelde samen met de GGD Amsterdam een video. Deze video legt uit wat systeemdenken is en hoe je het kunt gebruiken om een maatschappelijk probleem als overgewicht, roken of slapen aan te pakken.
• Hine van Os (LUMC) promoveerde op onderzoek naar vrouwspecifieke risico's bij een beroerte, vrouwen hebben namelijk vaak andere symptomen dan mannen. Bovendien is de combinatie van roken, migraine en pilgebruik voor vrouwen niet gunstig. Lees ook een artikel over het onderzoek in het Nederlands Dagblad.