Resultaat van de maand: data-onderzoeker Malin Overmars

Het gaat om gegevens die zorgverleners al standaard verzamelen, zoals resultaten van bloedtesten. Overmars ontwikkelde algoritmes om patronen bij hart- en vaatziekten in kaart te brengen. Zo kon ze onder meer vaststellen wanneer pijn op de borstklachten niet aan vernauwde kransslagaders liggen. Door dit uit te sluiten helpt het algoritme een cardioloog te bepalen welke hartonderzoeken overbodig zijn. Mensen met pijn op de borst ondergaan namelijk vaak uitgebreide onderzoeken, maar bij slechts 10-20% van deze mensen liggen de klachten aan vernauwde kransslagaders. Ook heeft Overmars in haar onderzoek gekeken naar verschillen tussen mannen en vrouwen. Bij vrouwen met hartklachten komt het vaker voor dat zij geen vernauwde kransslagaders hebben, maar wel problemen in de kleinere vaten in het hart.

Hoe zie jij de toepassing van AI in de zorg?
“Ik denk dat AI veel kan toevoegen aan de mogelijkheden die er nu zijn. Je kunt met AI enorm veel data uit verschillende bronnen analyseren en patronen daarin herkennen. Je kunt ook gegevens uit verschillende systemen aan elkaar koppelen, bijvoorbeeld patiëntendossiers van de huisarts aan ziekenhuisdata. Je kunt veel met AI en ook nog eens veel sneller. Maar wat is de klinische behoefte? Hoe breng je het naar de patiënt? Dat moet je multidisciplinair aanpakken. Daar moeten datawetenschappers, epidemiologen, clinici en patiënten samen naar kijken.”

Werk je voor dit onderzoek veel achter een computer?
“Ja, ik zit echt heel veel achter de computer. Als datawetenschapper moet je enorme hoeveelheden gegevens analyseren en verbanden tussen allerlei data leggen. Daarvoor moet je heel veel schrijven en programmeren. Ik maak alle algoritmes zelf. Natuurlijk overleg ik ook vaak met artsen over hoe we bepaalde data moeten interpreteren.”

Wat viel je op tijdens je onderzoek?
“Ik liep tijdens mijn promotie nogal eens tegen ontbrekende data aan. Ook kunnen nieuwe behandelingsrichtlijnen ervoor zorgen dat bepaalde gegevens anders worden geregistreerd. Dan kunnen waarden van voor een bepaalde datum op een andere formule gebaseerd zijn dan die van na die datum. Dan moet je gegevens van een bepaalde periode met programmeren opnieuw berekenen.”

Dit zijn resultaten van de afgelopen tijd. We hopen dat het je inspireert of dat het op een andere manier nuttig is voor jou.

• Uit onderzoek van Joost Lumens blijkt dat een digitale kopie van iemands hart kan voorspellen of een pacemakerbehandeling werkt of niet. Onderzoekers maken met medische gegevens uit de kliniek een computermodel dat een exacte kopie is van het hart- en vaatstelsel van een patiënt.
• Onderzoekers van OUTREACH vroegen meer dat 400 mensen met een bicuspide aortaklep naar hun sport- en beweeggedrag gedurende hun leven. Zij vonden geen nadelig verband tussen sporten en problemen aan de aortaklep, zoals een vernauwde of lekkende klep, of een verwijding van de aorta.
• Marieke Wermer onderzocht het verschil tussen mannen en vrouwen bij de uiting van een vernauwing in de grote vaten. De acht onderzochte methodes (anterior circulation large vessel occlusion detectieschalen) laten vergelijkbare resultaten zien bij beide geslachten.
• De rationale en het ontwerp van het BECA-project zijn gepubliceerd. Het gaat om een methode om met een smartwatch een hartstilstand te detecteren buiten het ziekenhuis en daarmee ook hulpdiensten in te schakelen.
• Mark Bakker (CONTRAST) onderzocht of bestaande groepen van geneesmiddelen een gunstig effect kunnen hebben op het risico om een intracranieel aneurysma te krijgen. Hij heeft geen geneesmiddelen met een beschermende werken gevonden. Wel vond hij dat antidepressiva-gebruikers die rensponsief zijn op antidepressiva vaker een intracranieel aneurysma hebben dan antidepressiva gebruikers die minder responsief zijn.
• Joreintje Mackenbach onderzocht waarom het btw-nultarief op groenten en fruit nog niet is ingevoerd. Zij ziet een kans voor voedingswetenschappers om bij te dragen aan een duidelijke afbakening van wat gezond en ongezond is, op basis van een combinatie van voedingswaarde, energiedichtheid, mate van bewerking en mate van overdreven smaken.
• Onderzoekers van DETECT zijn er in geslaagd om met een smartwatch betrouwbaar te meten of de bloedsomloop stilvalt bij een patiënt, zoals bij een hartstilstand. Deze resultaten zijn een belangrijke mijlpaal in de ontwikkeling van deze smartwatch.
• Promovenda Malin Overmars concludeert in haar proefschrift dat hart- en vaatziekten beter te diagnosticeren en te behandelen zijn als wetenschappers zorggegevens gebruiken voor wetenschappelijk onderzoek en deze analyseren met kunstmatige intelligentie (AI).